Het gebeurt nogal eens dat ik stukjes herschrijf. Dat kan zijn omdat er ineens een herinnering opduikt, die er volgens mij echt bij moet of zoals in dit geval ik iets vind wat beslist bij elkaar gezet moet worden. Toen ik een paar dagen terug in een dolle bui, de troepies op mijn "zolderrandje" stond te fotograferen, viel mijn oog ineens op drie dingen, die ik kreeg van mijn oma. Het waren twee rococo beeldjes en een soort albasten "paddestoel", die ik, alle drie, helemaal vergeten was. Ik schreef op 2 december 2020 al over het asbakje van mijn opa De Kluizenaar en net zoals mijn oma bij mijn opa past, verdienen de dingen, die ik van mijn oma De Kluizenaar kreeg, het ook, dmv een verhaaltje in het zonnetje te worden gezet. Eigenlijk schaam ik me een beetje, dat ik daar niet eerder aan heb gedacht, maar goed, nu is de tijd om dat maar eens goed te maken. Om ze alledrie evenveel aandacht te geven maak ik er een drieluik van, bestaande uit drie aparte stukjes.
En dan nu, als nummer drie, die saaie paddenstoel:
Geschreven: 6 juni 2023
Het ding heeft me van jongs af aan blijkbaar enorm geintrigeerd. Natuurlijk had ik al snel door dat, ik de onderkant van de paddenstoel naar het licht moest houden en dan door het rondje aan de bovenkant moest kijken om de afbeelding te zien. Wat ik zag, was niet erg te duidelijk. Het was een rond plaatje van een tunnel, met een tekst rondom, waarbij aan de onderkant de "Thames Tunnel" wordt genoemd.
Jaren geleden heb ik eens, in een antiekprogramma op de BBC zo`n ding voorbij zien komen, maar wat er toen precies over gezegd werd daar heb ik niet zo goed op gelet. Wel herinner ik me dat ik er zeker niet rijk van zou worden, Iets wat, op de leeftijd dat ik het ding aan mijn oma vroeg, natuurlijk nog helemaal niet aan de orde was.
Maar nu er internet is, ben ik eens gaan zoeken, wat ik eigenlijk in mijn handen heb en viel ik van de ene verbazing in de andere. Ik had in het begin geen flauw idee hoe zo`n ding heette, dus was het onmogelijk een zoekopdracht in te vullen. Daarom ben ik, door bovenstaande foto in te voeren, op afbeelding gaan zoeken en binnen de kortste keren verscheen de ene na de andere paddenstoel op het scherm. Ha, dat ging dus goed. Allereerst vond ik een artikel in 2007 uit de newsletter van The Magic Lantern Society, waar ik leerde dat er eigenlijk maar weinig over bekend is. Ze werden begin 20e eeuw meestal gemaakt als souvenirs, en de afbeeldingen erin waren van diverse bezienswaardigheden, in de UK. Uiteindelijk vond ik de naam "Peep-egg of Peepshow-egg"; een moderne benaming, die gebruikt wordt in de "veilingwereld". Het dekt de lading aardig, maar te vertalen is het niet. Ook dat is niet erg, want ik had een naam en kon daarmee verder gaan zoeken. [Nb: Drie dagen later vertelde ik dit hele verhaal en dus ook dat ik geen vertaling wist, aan dochter Ingrid. Zij had heel duidelijk veel meer fantasie dan ik en antwoordde heel adrem: "Dan noem je het toch een "Gluur-Ei". Daar had ik even niet van terug. Haha, subliem, je moet er maar opkomen!]
Vrij snel vond ik een pagina van het "Digitale Gamle Bergen Museum", waarop ik tot mijn verbazing las, dat in Noorwegen, precies zo`n peep-egg, als die van mij, in een museum stond. Die van hen was iets beter bewaard gebleven en ik kon op hun foto zien, dat de "hoed van de paddenstoel" om het kijkgaatje heen met bloemen beschilderd was geweest. Toen ik de mijne eens goed bekeek, zag ik inderdaad ook nog een paar resten van die beschildering. Dat klopte dus ook.
Binnenin bevindt zich precies dezelfde ronde afbeelding en tekst. Verder staat rondom het plaatje, de tekst: "1200 feet long 16 feet below high water mark, was 8 years building and cost £446,000, opened the 25th day of March 1843", wat bij beide peep-eggs goed leesbaar is. Ook ondekte ik voor het eerst dat het plaatje in kleur was. Doordat het plaatje bij mij zo vervaagd was, kon ik die kleuren in eerste instantie bijna niet zien, maar toen ik in het felle zonlicht nog eens keek, zag ik het bij mij ook. Wat een ontdekkingen allemaal. Een identieke peep-egg van de mijne staat in een museum!. Die was weliswaar een beetje minder beschadigd, maar toch.....Geweldig! En.....nu wist ik dus eindelijk wat ik in mijn handen had. Die oma van me. Wat zou ze er zelf van geweten hebben?
Uiteraard had ik voordat ik begon te tikken al eens geprobeerd, om de afbeelding, via het gaatje te fotograferen. Dat lukte eigenlijk wonderwel. Een beetje bewerken deed de rest en zo krijg je dus een redelijk goed beeld van wat er in mijn peep-egg te zien is. Zelfs de kleur is er een beetje uit te halen. Er zijn veel mooiere foto`s te vinden op het net, maar ik hou het lekker bij de mijne; wel zo origineel. Jammergenoeg kan ik [dan weer wel op het net] geen afbeelding vinden van de cirkeltekst. Ik heb nog wat pogingen gewaagd om de tekst zelf op de foto te zetten, maar zelfs in volle zon, kwam ik handen tekort om er iets meer van te maken, dan dat er nu te zien is.
Waar en wanneer die peep-eggs precies gemaakt zijn, daar kan ik tot op heden niet achter komen. Zo als ik al schreef is "begin 20e eeuw" genoemd. Ik kan me niet voorstellen, dat het ding al uit 1843 komt, want dan zou hij bijna 200 jaar oud zijn en veel verder teruggaan in de familie dan ik ooit had gedacht. Aan de andere kant zou het wel bijzonder zijn, als het wel zo is en ik hoop natuurlijk dat ze inderdaad zijn gemaakt toen de tunnel werd geopend.
Toch heeft dit hele verhaal voor ons nog een bijzondere staartje. Terwijl ik nog zit te stuiteren van enthousiame, realiseer ik me ineens, dat wij in 1992 zelf in die tunnel hebben gelopen. Maurice [onze Engelse vriend] was met Pauline [zijn vrouw] en zoon Andrew met ons in Londen, en heeft ons toen die plek laten zien. Hij als "treinenman" vertelde ons over Isambard Kingdom Brunel, Een bijzonder mens, die veel heeft gedaan voor de industriele revolutie in die tijd, waaronder, samen met zijn vader, ook het ontwerp en bouw van deze Thames Tunnel voor voetgangers. Het was een bijzondere wandeling. Allereerst de in/uitgang met zijn twee karakteristieke ronde gebouwtjes, die elk aan een kant van de rivier staan, dan de lift naar beneden, daarna nog over wat stalen trappen, nog verder naar beneden, totdat we uiteindelijk heel diep onder de Thames door naar Greenwich liepen. De weg weer naar boven ging op dezelfde manier en we zagen weer daglicht op het pleintje bij de Cutty Sark in Greenwich, die toen [voor de brand] nog gewoon buiten stond.
De tekening van de afdaling naar de tunnel, zag ik op wikipedia en de twee foto`s in de tunnel nam ik zelf. Het is een voetgangers tunnel, bestaande uit twee tunnelbuizen met éénrichtingsverkeer. Een term die ze in 1843 vast nog niet hadden uitgevonden, dus waren ze hun tijd ver vooruit. Als je aan het begin van de tunnel bent, is het nogal benauwend, want hij lijkt daar helemaal niet afgewerkt, maar even verderop wordt het een echte tunnel, met witte tegels aan de wand. Het witte stipje op de onderste tunnelfoto is Karel die voor mij uit loopt. Hieronder een foto van het karakteristieke ronde gebouwtje met zijn metalendakcontructie.
Ik ben Maurice nog altijd dankbaar voor deze trip, want ik ben er zeker van, dat wij, als "gewone" toeristen, die tunnel nooit zouden hebben gevonden. En dan nu dit! De wetenschap, dat we in het decor hebben gelopen van een ruim 100 jaar oud peep-egg, die in het bezit was van mijn oma. Zo bijzonder allemaa!!
